راه‌پله‌های قدیمی و کوچه‌های باریک ازخیابان‌های پروشیان، ساریان، پارونیان و لئو شما را به یک شهر مخفی درون شهر ایروان می‌رساند. وقتی وارد اینجا می‌شوید حس وارد شدن به یک نقطه ناشناخته را خواهید داشت، درهای چوبی، دیوارهایی که از آجرهای غیر متقارن ساخته شده‌اند و شبکه‌های پیچ‌درپیچ شما را به یک سفر هیجان انگیز به ایروان قدیم خواهند برد. مردمان این محله، با آغوشی باز پذیرای میهمانان هستند و قلب مهربانی دارند، در آنجا به خانه دعوت خواهید شد که قهوه‌ای را با این مردم خونگرم نوش‌جان کنید. مردم در آنجا علاقه به صحبت در مورد تاریخ و منطقه کوند دارند.از نظر تاریخی، کوند یکی از 3 منطقه اصلی ایروان محسوب می‌شده است. این منطقه در بلندی شهر قرار گرفته است و اسمش در زبان ارمنی به معنی «تپه بلند» است. در سده 18 میلادی ساکنین اصلی کوند ارمنستانی‌هایی کشاورز بودند. آنها همچنین به دامداری، و باغداری نیز مشغول بودند. بعدها وقتی که ایرانیان و سپس ترک‌ها ایروان را تصرف کردند این منطقه به نام «تپه باشی» تعیین شد که در زبان ترکی به معنای بالای تپه است. در طول تاریخ کوند یکی از پویاترین مناطق ایروان به حساب می‌آمده است. آنجا خانه بسیاری از اقلیت‌های دینی و مذهبی به شمار می‌رفته و در طول تاریخ ساکنینی از مردمان لوم و کولی‌ها داشته است. یرواند شاهازیس تاریخدان و محقق ارمنی در کتاب خود در مورد ایروان اشاره می‌کوند که 46 خانواده در محوطه کلیسای سنت جان زندگی می‌کردند و در شهر فعالیت‌های مختلف داشته‌اند. بر اساس آماری که هملت سارجسیان ارائه کرده در سال 1830 حدود 4300 ساکن کوند ارمنستانی بودند، 2537 تاتارستانی و 195 کولی در آنجا ساکن بوند.
شهر کهن کوند در ایروان
خاندان ملیک-آقمالیان کوند خانه یکی از خاندان بزرگ ایروان به نام ملیک-آقمالیان بوده است بر اساس سخن شاهازیس این خاندان تعداد زیادی خانه و زمین را در کوند زیر تملک خود داشتند. کلیسای سنت جان یا سورب هووهانس در این منطقه یکی از کلیساهای قدیمی و میراث این خاندان بوده است. در سال 1679 که این کلیسا به دلیل زلزله تخریب شد همین خانواده با کمک نقدی به کلیسا کمک به بازسازی آنجا کرد. نام این خاندان در یکی از دیوارهای کلیسا به نشانه تقدیر نوشته شده است.آنها همچنین در جنگهایی که مربوط به منطقه ایروان می‌شده نیز دخالت می‌کردند و برای دفاع از شهر تلاش می‌کردند. آنها در ایروان به عنوان خاندانی ثروتمند شناخته می‌شدند ولی مردمان کوند آنها را بیشتر بخاطر محبت و حمایت از ارمنی‌ها به یاد دارند. این خانواده سرپناه برای پناهندگان ارمنی که از غرب ارمنستان می‌آمدند را در زمان قدیم فراهم آورده‌اند.در دوره حکومت شوروی بر ارمنستان این خاندان ضربه فراوانی را متحمل شد. آخرین بازمانده از این خاندان «ساشا آقمالیان» از خانه‌اش بیرون رانده شد و در نهایت در یک زیرزمین کوچک در آپارتمانی در گذشت.در حال حاضر یک ساعت طلا متعلق به این خاندان در موزه ایروان قرار دارد. این ساعت از طرف نیکلای اول تزار روسیه برای کمک به آنها در جنگ به آنها داده شده بود. خانه قدیمی متعلق به این خاندان امروزه تنها بازمانده متعلق به آنها در کوند است.
کوچه های باریک و قدیمی کوند
مسجد در سال 1687 میلادی مسجد تاپا باشی در این منطقه احداث شد و یکی از آثار باستانی آنجا به حساب می‌آید. وقتی که مسلمانان از ارمنستان رفتند، که مربوط به شروع قرن 20 می‌شد، این مسجد محلی برای پناه دادن به بسیاری از پناهجویان ارمنی شد. این مسجد با دارا بودن معماری ایرانی اش که هنوز هم قابل مشاهده است متمایز است. سقف این مسجد حدود 2 دهه پیش به دلیل زلزله آسیب دیده است.تورهای لحظه آخری ارمنستان را در سایت سفرباتو دنبال کنید کوند امروزی در حالی که یک فرد ممکن است در کوچه‌های باریک و متعدد این منطقه گم شود آنجا دارای تنها 3 خیابان است، روستاوالی، سیمئون یروانتاسی و کوند. بسیاری از خانه‌ها در آنجا از گیاه پر شده است و شکل این منطقه روستایی است.درحالی که قدمت و زیبایی این منطقه بسیاری را جذب خود می‌کوند از طرف دولت به آن بی‌توجهی می‌شود. آنها به خواسته‌ها و مشکلات مردم این منطقه توجه نمیکنند و مردم این منطقه از این اتفاقات ناراضی هستند. یکی از این مشکلات نبود خیابان مناسب در این منطقه است. مردم آنجا امیدوارند که در آینده مشکلات آنها حل شود.یک ساختمان مربوط به دوره شوروی در این منطقه خالی مانده است. آنجا در گذشته کتابخانه و همینطور داروخانه بوده است. امروزه انجا مخروبه شده است.بسیاری از مردمان این منطقه از پناهندگان بعد از سال 1915 هستند. مسلمانان ساکن آنجا از حدود قرن 20 در آنجا ساکن شدند که بعد از حکومت شوروی تنها تعداد اندکی از آنها باقی ماندند.مطالبی جذاب درباره صومعه ی گغارد در ارمنستان را اینجا بخوانید
خانه های دوست داشتنی و زیبای کوند
اهمیت تاریخی سوادا پتروسیان یک معمار محلی که مشغول تحقیق در این منطقه بوده است در یادداشت‌های خود نوشته است که کوند تنها دارای ساختمان‌های تاریخی نیست بلکه واقعیت این است که کلیه چیدمان خیابان‌ها به حالت اصلی خود از قرن 18 میلادی باقی‌مانده‌اند. این مردم هستند که به هر منطقه یک شکل متفاوت داده‌اند.کوند یک منطقه است که نسل ها در آن زندگی کرده‌اند و باید مردمان آنجا را با همین منطقه شناخت نه ایروان.به دلیل امکانات محدود مثل نبود لوله‌کشی آب ساختمان‌های بسیار فرسوده مردم در حال بازسازی خانه‌ها هستند که باعث تغییر بافت اصلی شهر می‌شود. این باعث از بین رفتن جو و حال و هوای شهر می‌شود ولی مردم چاره دیگری ندارند.برای اطلاعات بیشتر درمورد دریاچه سوان ارمنستان روی عبارت لینک شده کلیک کنید احیای شهر؟ برنامه‌هایی برای بازسازی کوند وجود داشته که به سال 1930 میلادی بازمیگردد اما اجرایی نشد. در دوره حکومت الکساندر تامانیان وی برنامه داشت که این منطقه را به یک منطقه حفاظت شده تبدیل کوند.بزرگترین برنامه‌ای که برای آنجا اجرا شد در دهه 1980 میلادی بود که کارن دمیرچیان میخواست آنجا را به یک منطقه توریستی تبدیل کوند آنجا به یک مکان محبوب توسط دولت انتخاب شد و پروژه بازسازی آنجا زیر نظر آرشاویر آقکیان آغاز گردید. متاسفانه در سال 1988 مشکلات اقتصادی و همینطور زلزله باعث شد این برنامه هرگز به نتیجه نرسد. بعد از استقلال ارمنستان نیز برنامه‌هایی برای آنجا قرار بود اجرا شود که به مرحله عمل نرسید.این منطقه امروزه با وجود عدم توجه دولت و با سرمایه گذاری‌های خصوصی در حال بهبود است این منطقه یکی از مهم‌ترین نقاط در ایروان است که پتانسیل بالایی را به تبدیل شدن به یک مرکز جذب توریسم دارد.تورهای لحظه آخری باکو را اینجا ببینید
بافت سنتی شهر کوند
با عضویت در خبر نامه و شبکه اجتماعی سفر باتو از جدیدترین تورها با خبر شوید