باغ بهار نارنج
درختان همیشه سرسبز نارنج از دل‌انگیزترین جاذبه‌های گردشگری شیراز است. اگر فصل بهار را برای سفر به شیراز انتخاب کنید که عطر بهارنارنج، جادوی این شهر را به نهایت کمال می‌رساند. امّا شیراز برای دلربایی از گردشگران علاوه بر بزرگان ادبیات کهن ایران، اماکن تماشایی بسیاری نیز دارد. یکی از دیدنی های شیراز که همواره میزبان گردشگران فراوانی از سراسر دنیاست باغ قوام یا باغ نارنجستان شیراز است.
تاریخچه باغ نارنجستان شیراز
قدمت باغ نارنجستان شیراز به دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار بازمی‌گردد. در آن زمان این باغ به دستور فردی به نام علی محمد خان قوام که از بزرگان شهر شیراز بود ساخته شد. این باغ وسعتی در حدود ۳۵۰۰ متر مربع دارد. ساخت این شاهکار تماشایی، ده سال طول کشیده و در سال ۱۲۶۷ به پایان رسیده است. به جرأت می‌توان گفت هر آنچه از هنر و صنعت در اختیار ایرانیان آن زمان بوده در این مکان به نمایش گذاشته شده است. از معماری، گچ‌بری و کاشی‌کاری گرفته تا نقاشی و آینه‌کاری و منبت‌کاری همه و همه در جذابیت این مکان سهیم هستند. از آنجایی که مدّت زیادی حکومت فارس در اختیار خاندان قوام بوده است گفته می‌شود این باغ مکانی برای دادخواهی و حل اختلاف میان رعیت و نیز جلسات بزرگان شهر شیراز بوده است. در سال ۱۳۴۵ نیز یکی از بازماندگان این خاندان به نام ابراهیم خان قوام، این ملک را به دانشگاه شیراز هدیه می‌دهد.
باغی با عطر و بوی بهار نارنج
بخش‌های مختلف باغ نارنجستان شیراز
این مکان تماشایی گرچه نام خود را وام‌دار انبوه درختان نارنج است ولی هنر معماران ایرانی در قالب‌های گوناگون در آن گنجانده شده است. هریک از این اماکن در آن زمان به منظور کارایی خاصی احداث شده است. بخش‌های مهم این مجموعه عبارتند از:
عمارت اصلی
هنگامی که از سردر باشکوه باغ وارد می‌شوید یک هشتی روبروی شما قرار دارد. اگر بتوانید از تماشای هنر مقرنس‌کاری ، کاشی‌کاری و آجرکاری هنرمندان ایرانی دل بکنید به محوطه باغ می‌رسید. پس از عبور از میان درختان سرسبز نارنج. عمارت اصلی درست در شمالی‌ترین نقطه باغ نمایان است.
این عمارت به سبک معماری دوران زندیه طراحی و ساخته شده است. این بنا از یک زیرزمین و دو طبقه روی آن تشکیل شده است. گفته می‌شود بخشی از زیرزمین به عنوان انبار اسلحه و بخشی دیگر به عنوان انبار آذوقه کاربرد داشته است. بیست اتاق در این عمارت وجود دارد که بیشتر آنها به یکدیگر راه دارند. در این عمارت، اتاق‌ها به طور متقارن در اطراف تالار آینه و ایوان عمارت ساخته شده‌اند.
طراحی دکوراسیون داخلی عمارت نیز مسحورکننده است. سقف‌هایی مزین به هنر آیینه‌کاری و یا منبت‌کاری، دیوارهایی با نقاشی‌های هنرمندانه و سنگ‌های حجاری شده، درب‌هایی از چوب گردو که با صدف آراسته شده‌اند و گچ‌بری‌های هنرمندانه ایوان عمارت، هر بیننده‌ای را مبهوت می‌سازد.
ایوان عمارت نیز گرچه چندان وسیع نیست ولی منظره‌ای چشم‌نواز از باغ را به نمایش می‌گذارد. درست روبروی ایوان عمارت، حوض بزرگی قرار دارد که با انعکاس مناظر پیرامون خود تصاویری به یادماندنی خلق می‌کند.
![عمارت اصلی باغ نارنجستان]()
یادگاری بر جای مانده از دوران قاجار
مکتب‌خانه یا خانه عرقی‌ها
این عمارت در بخش شرقی باغ قوام قرار دارد. ظاهراً این بنا در ابتدا به عنوان مکتب‌خانه ساخته می‌شود. ولی بعدها چند خانواده ساکن این عمارت می‌شوند که بخشی از فعالیت آنها مربوط به عرق‌گیری بوده است. لذا شهرت این نام موجب می‌شود مردم این بنا را به عنوان خانه عرقی‌ها بشناسند.
![مکتب خانه باغ نارنجستان]()
فضای سرسبز باغ نارنجستان شیراز
حمام قوام
در سال ۱۳۰۰ خاندان قوام در این مجموعه حمامی با عنوان حمام گچینه می‌سازند. از آنجایی که در آن دوران، معماری حمام اهمّیّت ویژه‌ای داشته است؛ این حمام نیز از لحاظ معماری بسیار ارزشمند است. به همین خاطر از حمام گچینه در کنار حمام شکوفه، حمام ریحان، حمام جامی هاشمی و حمام ایروانی، به عنوان پنج حمام معروف تاریخی شهر شیراز یاد می‌شود.
جالب است بدانید این حمام تا سال ۱۳۷۱ در اختیار بانوی مسنی به نام همدم بوده و در آن زمان سازمان میراث فرهنگی اقدام به خرید آن نموده است.
![حمام قوام]()
حمام قوام با معماری شگرف و زیبا
موزه قوام یا موزه نارنجستان
ساختمان این موزه در ضلع شمالی باغ قرار دارد. این موزه جزو برترین موزه‌های کشور به شمار می‌رود. دلایل متعددی برای برتری و شهرت این موزه وجود دارد. اوّل این که گنجینه‌های ارزشمندی اعم از کتاب، تابلو، ظروف و سکه‌های عتیقه در این موزه نگهداری می‌شود. حتّی اقلامی با قدمت ۳۰۰۰ سال در این موزه وجود دارد. دوّم این که مدیریت موزه توجّه کافی به بازسازی و مرمت بخش‌های مختلف موزه دارد. سوّم این که خدمات رفاهی مانند رستوران و کافی‌شاپ نیز در این مکان برای پذیرایی شایسته از گردشگران شهر شیراز وجود دارد.
![موزه قوام]()
نمای داخلی موزه ی نارنجستان
حسینیه قوام
این عمارت که به صورت تالاری دو طبقه طراحی و ساخته شده است نشان از ارادت خاندان قوام به امام حسین (ع) و خاندان پیامبر (ص) دارد. سرتاسر دیوارهای تالار با نقش‌ها و مرثیه‌های عاشورایی آراسته شده است. در تمامی هنرهای به کار رفته در حسینیه قوام، نمادهایی از معماری اسلامی ایرانی وجود دارد. در جنوب حسینیه نیز حوض بزرگی قرار دارد که با انعکاس تصاویر، هنر ایرانیان را به رخ می‌کشد.
![حسینیه قوام]()
نمادی از معماری اسلامی
بر اساس رای 4 نفر از بازدیدکنندگان
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
برای حمایت از محتوایی که میپسندید، به اشتراک بگذارید: