ماسولوس هالیکارناسوس (بدروم، ترکیه)، آرامگاه بزرگ ساخته شده برای ماسولوس، پادشاه کاریا، در سال 350 قبل از میلاد است. این آرامگاه یکی از جاذبههای گردشگری بدروم در ترکیه به شمار میآید و برای مردم این کشور از اهمیت بسزایی برخوردار است. امروزه، گردشگران بسیاری از سراسر جهان به دیدن آرامگاه بدروم (ماسولوس) که به صورت موزهای در فضای باز درآمده است، میروند و از ترکیب معماری یونانی و مصری آن لذت میبرند. ساختار سنگ مرمر آن بسیار عظیم است و با مجسمههای بسیار زیبایی که در میان عجایب هفتگانه دنیای باستان قرار گرفتهاند، مزین شده است. مردم آن زمان، آرامگاه بدورم (ماسولوس) را یکی از عجایب جهان میدانستند و به همین دلیل پس از آن تمام آرامگاههای خود را با نام ماسولوس نامگذاری کردند. تاثیر این موضوع را میتوان در زبان انگلیسی نیز یافت چرا که کلمه انگلیسی مقبره (mausoleum) از نام ماسولوس به جامانده است. وقوع یک زمینلرزهی بسیار ویرانگر موجب تخریب این بنای تاریخی شد و تنها ویرانههایی از ستونها و بالکن مخصوص آن برجا ماندهاند. امروزه همچنین، برخی از مجسمههای تزئینی ماسولوس در موزه بریتانیا در لندن نگهداری میشوند.
آرامگاه بزرگ ماسولوس
ماسولوس و هالیکارناسوس ماسولوس ساتراپ یا حاکم قدیم هخامنشیان بود که در کاریا واقع در جنوب غربی ترکیهی امروزی بین سالهای 377 تا 353 قبل از میلاد حکمرانی میکرد. او شهر هالیکارناسوس را به عنوان پایتخت خود در 370 قبل از میلاد برگزید. در آن زمان، هالیکارناسوس یک شهر باستانی پررونق به حساب میآمد که شهرتش را مدیون تاریخشناس مشهور قرن پنجم به نام هیرودوت بود. تاریخ این شهر به دوران عصر برنز بازمیگردد. ماسولوس با ساختن بناهای زیبا از قبیل یک بندرگاه، قصر و چندین معبد، موجب رونق دوچندان این شهر شد. کاریا به خاطر حکمرانی ماسولوس و پیشرفت شهرهای ساحلی رونق یافت و تبدیل به مرکز تجاری آسیای صغیر گردید. ساخت یک شبکهی جادهای بهتر به منظور مرتبط کردن نواحی درون مرزی، بعدها موجب رونق بیشتر این ناحیه شد و علاوه بر آن درآمد مالیاتی به این پایتخت تزریق شد و ماسولوس از این درآمد برای ساخت بناها و آرامگاههای باشکوه استفاده میکرد.غنیمتهای به جامانده از تابوتهای سلطنتی کاریا همگی صرف ساخت یکی از باشکوهترین بناهای جهان باستان شد. در حقیقت، ایدهی ساخت چنین آرامگاهی به همسر-خواهر ماسولوس به نام آرتمیس برمیگردد. ساخت این آرامگاه از زمان حیات ماسولوس آغاز شد. بر اساس کتاب ویتروویوس، نویسنده و معمار رومی قرن اول قبل از میلاد، ساخت آرامگاه بدروم (ماسولوس) تحت نظارت پیتیس و ساتیروس صورت گرفت. این بنا همانند خود کاریا در آن زمان، ترکیبی از ویژگیهای معماری یونانی، خاور نزدیک و مصر بود. زمان ساخت این آرامگاه به دوره حکمرانی اردشیر سوم نسبت داده شده است. پس از مرگ ماسولوس در 353 قبل از میلاد، پیکر او در این آرامگاه که به نام آرامگاه بدروم (ماسولوس) در هالیکارناسوس شناخته میشد، آرام گرفت. ساخت این آرامگاه توسط آرتمیس به پایان رسید و چنین تخمین زده شده است که احتمالا ساخت آن در 350 قبل از میلاد کامل گردید. اگرچه خود آرتمیس یک سال پیش از اتمام ساخت این آرامگاه از دنیا رفت اما پیکر او نیز در کنار همسرش قرار داده شد.
معماری بی نظیر ارامگاه ماسولوس
آرامگاه بدروم (ماسولوس) از سنگهای مرمری ساخته شده است که بر روی بنایی مستطیل شکل قرار گرفتهاند و یک ردیف از ستونهای زیبا این آرامگاه را به سقف هرمی شکل متصل میکنند. در بالای این سقف، مجسمه بزرگی از ماسولوس سوار بر اسب قرار دارد که این مجسمه توسط خود پیتیس ساخته شد. حفاریهای امروزی در هالیکارناسوس نشان میدهند که بالکن یا قسمت پایینی این آرامگاه، مستطیلی با ابعاد 38×32 متر (125×104 فوت) بوده است. 36 ستون در پیرامون این بالکن نصب شدهاند و در بالای بالکن، بنای هرمی با 24 پله ساخته شد. سنگ سردر به جامانده، فضای بین ستونها را مشخص میکند و بر اساس آن میتوان ابعاد کلی ساختمان را به صورت 32×26 متر (104×85 فوت) تخمین زد. یک دیوارهی بلند 2 متری (5/6 فوت) دور تا دور آرامگاه بدروم (ماسولوس) را احاطه میکرد که امروزه اثری از آن به جا نمانده است. خرابههای باقیمانده از چرخ ارابه که احتمالا به مجسمه بالایی آرامگاه تعلق دارد، مشخص میکند که قطر چرخ بیش از 2 متر بوده است و در نتیجه، ارتفاع خود مجسمه حدود 6 متر تخمین زده میشود. خود آرامگاه در بالکن مستطیل شکل واقع شده است و بقایایی از مجسمههایی از قبیل گاو نر، گوسفند، بره و پرندگان به این موضوع اشاره دارند که این بنا به عنوان مرکز فرهنگ قهرمانی این ناحیه شناخته میشده است که در راس آن ماسولوس به عنوان حاکم شهر در 370 قبل از میلاد قرار داشت. از سوی دیگر، این بقایا عمدتا به جشنی به منظور بدرقه کردن ماسولوس پس از مرگ اشاره دارند. به گفتهی برخی از نویسندگان دوران باستان، مجسمهساز مشهوری به نام لئو چارلز (365-325 قبل از میلاد) بر بعضی از مجسمههای تزئینی آرامگاه بدروم (ماسولوس) کار کرده است. سه مجسمهساز مشهور دیگر آن زمان به نامهای تیموتئوس، بریاکیس و اسکاپوس نیز در ساخت این بنا مشارکت داشتند. ویرانههایی در ابعاد مختلف حفاری شدهاند که به 66 مجسمهی مختلف تعلق دارند (تاریخشناسان تخمین میزنند که در اصل حداقل 100 مجسمه در این آرامگاه وجود داشته است). یکی از این مجسمهها که امروزه در موزه بریتانیا نگهداری می شود، سه متر ارتفاع دارد و تصور بر این است که مجسمهی مردی باشد که خرقهی یونانی را بر روی لباس کوتاه مرسوم در کاریا پوشیده است. کتیبهی مرمری با کندهکاریهای برجسته در بالای بالکن دیده میشود که بر روی این کتیبه، تزئینات طلایی به عنوان سلاح و زین اسب نقش برجستهاند. این کتیبه که دقیقا پایین ردیفی از ستونها قرار گرفته است، حدودا 1 متر ارتفاع (39 اینچ) دارد و شامل مجسمههایی از مردان جنگی و سلحشوران سوار بر اسب میباشد. تورهای لحظه آخری بدروم را اینجا ببینید
ماسولوس یکی از جاذبه های گردشگری در بدروم است
آرامگاه بدروم (ماسولوس) برخلاف بسیاری از عجایب هفتگانه از روزگار باستان کم و بیش سالم به جا مانده است و احتمالا تنها یکبار در ادوار تاریک قرن سیزدهم تخریب شده است. بخشهای به جامانده از این بنا از جمله مجسمههای تزئینی توسط شوالیههای سنت جان (St John of Malta) از مالتا برای تزئین دیوارههای قلعه سنت پیتر در بدروم مورد استفاده قرار گرفتند. احتمالا راز موفقیت آرامگاه بدروم (ماسولوس)، ترکیب جسورانهی معماری نمادین یونانی و مصری و مجسمههای بسیار عظیم آن است که نه به خاطر خدایان بلکه به خاطر یک انسان فانی به یادگار ماندهاند.
با عضویت در خبر نامه و شبکه اجتماعی سفر باتو از جدیدترین تورها با خبر شوید