استانبول یکی از این شهرهایی است که با یک تنگه به دو قسمت تقسیم شده؛ در نتیجه ناگزیر برای اتصال این دو بخش از پلهایی استفاده میشود. بخش اروپایی و آسیایی و نیز بخش فاتح شهر استانبول از طریق پل با یکدیگر در ارتباط هستند. این پلها جلوهی بصری منحصر به فردی به این شهر دادهاند. اگر به شناخت بهتر شهر استانبول و بخصوص پلهای شهر استانبول علاقمند هستید با سفرباتو همراه شوید.
پل بسفر Bosphorus Bridge|
پل بسفر اوّلین پلی است که بر روی تنگه بسفر ساخته شد و یکی از زیباترین پل های ترکیه است . این پل در ابتدا پل "شهدای 15 جولای" نام داشت. این نامگذاری به جهت تجلیل از قربانیان غیر نظامی که در برابر کودتا مقاومت کردند، صورت گرفته بود. علیرغم وجود پل سلطان فاتح و سرویسهای گذر از تنگه، اصلیترین محل عبور و مرور از روی تنگه، پل بسفر است.
شاید برای مسافران تور لحظه آخری جالب باشد که بدانند ساخت پل بسفر در سال 1970 آغاز شده و در 29 اکتبر سال 1973 برای اوّلین بار به روی عموم مردم گشوده شد. این پل در شبکه حمل و نقل ترکیه نقش مؤثری دارد و در تمام ساعات شبانهروز از آن استفاده میشود. همچنین این پل محل برگزاری مسابقات ماراتن است که هرساله توسط شهرداری استانبول برگزار میشود. گذشته از اهمیت پل بسفر در حمل و نقل، به دلیل اینکه این پل نمای بینظیری از تنگه بسفر را به نمایش میگذارد؛ به نمادی برای شهر استانبول تبدیل شده است.
پل سلطان محمّد فاتح Fatih Sultan Mehmet Bridge|
دوّمین پلی که بر روی تنگه بسفر ساخته شد، پل سلطان محمّد فاتح بود. نامگذاری این پل به خاطر سلطان محمّد عثمانی صورت گرفته است. این پل بخش (Kavacik) در قسمت آسیایی استانبول را به بخش (Hisarustu) در قسمت اروپایی استانبول متصل میکند. ساخت این پل در سال 1986 آغاز شد و در سوّم جولای 1988 به روی عموم مردم گشوده شد. پل سلطان محمّد فاتح در میان پلهای معلق فلزی در دنیا رتبه چهاردهم از نظر پهنا را دارد. حمل و نقل بر روی این پل سهم بسزایی در کاهش ترافیک شهر استانبول دارد. نکته قابل توجه اینکه نمایی فراموشنشدنی از خط افق در شهر استانبول از روی این پل قابل مشاهده است.
پل گالاتا Galata Bridge|
آنطور که در متون تاریخی آمده اوّلین پل ساخته شده بر روی شاخ طلایی (بخشی از دماغه بسفر) در سال 1453 ساخته شده که از ساختار بسیار ساده و ابتدایی برخوردار بوده است. این پل در طی سالها بارها و بارها مورد تغییر و بازسازی قرار گرفته است. در ادبیات ترکی و بسیاری از نمایشنامههای ترکی از پل گالاتا نام برده شده است. پلی که هماکنون در شهر استانبول موجود است، در قرن نوزدهم ساخته شده است. البته در ابتدا این پل یک عیب بسیار بزرگ داشت و آن این بود که ساخت پل به صورتی بود که در جریان طبیعی آب اختلال ایجاد کرده و امکان تخلیه خود به خود آلودگیها در بخش شاخ طلایی وجود نداشت به همین دلیل در یک طرح فوری، پل جدیدی با رفع مشکل فوق در اواخر قرن نوزدهم ساخته شد.
قابل توجه مسافران تور ارزان استانبول این پل از گذشته بخش قدیمی استانبول که محوطه کاخ شاهنشاهی و موسسات اصلی مذهبی و سکولار امپراطوری عثمانی در آن قرار دارد را به بخشهای Galata, Beyoglu,Sisli که سهم زیادی از افراد مقیم در این مناطق غیر مسلمان هستند (نظیر بازرگانان و دیپلماتهای خارجی که محل کار و زندگی آنان در این منطقه است) به هم وصل میکند. در حقیقت پل گالاتا دو فرهنگ کاملاً متفاوت را به یکدیگر متصل میسازد و همین امر در بسیاری از داستانها و نمایشنامههای ترکی مورد توجّه قرار گرفته است. البته نمای رومانتیک و زیبای پل گالاتا نیز در بسیاری از آثار هنری مانند نقاشیها و حکاکیها دیده میشود.
در طول روز بر روی این پل عبور و مرور مداوم مسافران پا برجاست. زیرا تمام تورهای سیاحتی شهر استانبول برای رساندن مسافران خود به بخش قدیمی شهر از این پل استفاده میکنند. از سوی دیگر ماهیگیران زیادی هم بر روی این پل به صید ماهی مشغول هستند. گردش در میان فروشندگان دورهگرد این منطقه که هرچیزی که فکرش را بکنید برای فروش دارند هم خالی از لطف نیست.
کمی پایینتر، رستورانها و کافههای متعددی وجود دارد که در طول شبانهروز از میهمانان خود پذیرایی میکنند. یکی از غذاهای مخصوص این منطقه نوعی ساندویچ ماهی خوشمزه به نام (balik ekmak) است.
اگر میخواهید جادوی شهر استانبول را درک کنید در هنگام غروب برای پیادهروی به پل گالاتا بروید. در این زمان برج تاریخی گالاتا توسط مرغان دریایی احاطه شده و مساجد بر فراز تپههای شهر در تضاد با آسمانی که به سرخی میگراید جلوه فوقالعادهای دارند.
پل متروی شاخ طلایی Golden Horn Metro Bridge|
یکی از سازههای نوین شهر استانبول پل متروی شاخ طلایی است. این پل که در سال 2014 افتتاح شده منطقه (Beyoglu) را از طریق خط دو مترو به منطقه (Fatih) متصل میکند. به دلیل اینکه این پل در مقابل خط افق مناطق تاریخی شهر استانبول قرار میگیرد، در هنگام ساخت آن بحث و جدلهای زیادی صورت گرفت. این پل کاملاً مشرف به این مناطق ساخته شده و مناظر اطراف خود را تحت تأثیر قرار داده است. ارتفاع ستونهای این پل از میزان مصوب آن بلندتر ساخته شدهاند و این پل به یک فضاپیمای کشیده شده بیشتر شبیه است تا به یک پل. از همه بدتر وجود ایستگاه مترو درست در وسط پل است. چه دلیل منطقی وجود دارد که کسی نیاز داشته باشد درست در وسط پل از قطار پیاده شود؟
به طور کلی این پل از منظر زیباشناسی نکته قابل توجهی ندارد امّا به خاطر مجاورت این پل با برج گالاتا و مسجد سلیمانیه از روی پل مترو میتوانید یکی از زیباترین چشماندازهای شهر استانبول را تماشا کنید. طبیعی است که تماشای چنین منظرهای در غروب آفتاب که نور خورشید، آسمان را با طیفی از رنگهای زرد و قرمز و بنفش رنگآمیزی میکند، زیبایی دوچندان خواهد داشت و عکسهای خاطرهانگیز و فوقالعادهای برای شما به جا خواهد گذاشت.
پل سلطان سلیم یاووز Yavuz Sultan Selim Bridge|
این پل که اخیراً افتتاح شده در قسمت ورودی دریای سیاه در تنگه بسفر قرار دارد و منطقه (Garipce) در بخش اروپایی استانبول را به منطقه (Poyrazkoy) در بخش آسیایی استانبول متصل میکند. با توجه به محل استراتژیک این پل و اهمّیّت آن، پل سلطان سلیم یاووز به یکی از نمادهای مدرن شهر استانبول تبدیل شده است. به دلیل مجاورت این پل با مناطق سرسبز و زمینهای حاصلخیز و نیز منابع تأمین آب شرب منطقه، فعالان محیط زیست از ساخت این پل ابراز نگرانی کردند. امّا در نهایت، ساخت این پل با دقّت و حساسیت متخصصان به سرانجام رسید. برخی از نکات قابل توجه در مورد این پل عبارتند از:
1- پیشنهاد ساخت این پل به عنوان سوّمین پل بر روی تنگه بسفر، به منظور کاهش ترافیک شهر استانبول صورت گرفت.
2- بر روی این پل هشت خط ماشینرو، دو خط ریل قطار و دو مسیر پیادهرو که برای مقاصد تعمیر و نگهداری پل استفاده میشود، وجود دارد.
3- گفته میشود پل سلطان سلیم یاووز، در بین طولانیترین پلهای معلق جهان در رتبه دوّم قرار دارد.
4- در هنگام طراحی این پل، توجّه به اصول زیبایی شناختی و هماهنگی طراحی با دو پل موجود بر تنگه بسفر، مورد توجه ویژه قرار گرفته است.